De theoloog, filosoof en medicus Albert Schweitzer (1875-1965) heeft ooit beschreven hoe hij tot zijn basisprincipe van ‘eerbied voor het leven’ kwam. Langzaam varend over de Ogowe-rivier zag hij een viertal nijlpaarden gelijk op lopen. In een flits drong tot hem door dat ‘ik leven ben dat leven wil, te midden van leven dat leven wil’. Die vitale oerverbondenheid doorbrak naar zijn besef het typisch moderne geobsedeerd zijn door menselijk bestaan en bewustzijn, het rationalisme en antropocentrisme van Descartes’ cogito ergo sum. Schweitzer was de vroege voorloper van een sensibiliteit die zich in onze tijd bij velen manifesteert. Hoe krijgt het vorm in kunst en literatuur, filosofie en theologie?

Op donderdag 11 april 2019 organiseert Figura Divina haar jaarlijks symposium over dieren in de kunst onder de titel ‘leven dat leven wil’.

Concept-programma

(Onder voorbehoud van wijzigingen.)

10.30 Opening (Johan Goud & Frank Bosman)

Filosofie van dier en mens

10.40 Hans Achterhuis over filosofie en literatuur; in het bijzonder over dieren in het werk van Coetzee.

11.00 Eva Meijer (gepromoveerd op de taal van de dieren aan de UvA in 2017, tevens kunstenares).

11.20 Hans Alma (VUB): Het antropocentrisme ter discussie – toegespitst op de dier-mens-relatie.

11.40 Angela Roothaan (VU) over spiritueel-filosofische (sjamanistische) aspecten van de relatie dier-mens.

12.00 Discussie.

12.30 Lunch

Theologie van dier en mens

13.15 Eva van Urk (promovenda VU) over theologische problemen i.v.m. de relatie dier-mens.

13.35 Rick Benjamins (PThU) over ‘eerbied voor het leven’ als thema van theologie.

13.55 Johan Goud (emeritus UU) over theologische dieren in de literatuur, in het bijzonder honden en kraaien.

14.15 Discussie

14.45 Theepauze

Dier en mens in muziek, beeldende kunst en literatuur

15.15 Oane Reitsma (theoloog, publiceerde over muziek en religie) over Muziek en vogels, met name in het werk van Messiaen.

15.35 Charlotte Mutsaers in gesprek met Barbara Fraipont (de laatste promoveerde onlangs op ‘Humaniteit uw naam is een dier’. Zoöpoëticale en -politieke configuraties in het oeuvre van Charlotte Mutsaers, UCL (Louvain-la-Neuve)/USL (Brussel)).

16.20 Marian Cousijn (kunstcritica, werkzaam voor ‘De Correspondent’): Dieren in de moderne beeldende kunst.

16.40 Discussie

17.10 Afsluiting

Praktische gegevens

Datum en tijd: donderdag 11 april 2019
Locatie: Boothzaal, UB Uithof, Heidelberglaan 3, Utrecht.
Aanmelding kan tot 4 april via J.F.Goud@uu.nl tezamen met het overmaken van het verschuldige bedrag op NL28INGB 0000 545141 tnv FG Bosman ovv ‘Symposium dier en mens’. Aanmeldingen worden verwerkt op volgorde van binnenkomst en is pas geldig na ontvangst van betaling.
Kosten: €15 (studenten € 10), inclusief lunch / koffie en thee.

Route.
Bus 12 op perron C8 (bij Utrecht Centraal) tot halte Heidelberglaan. Een parkeergarage is te vinden naast de UB, ingang aan de achterzijde, aan de Cambridgelaan 108.

Foto met toestemming van Stichting CLIO / fotograaf Bob Goedewaagen. Kunstenaar is Kees Timmer (1903-1978).